Tayvan, Güney Çin Denizi ile Doğu Çin Denizi ve Filipin Denizi arasındaki kritik geçiş noktasında bulunmaktadır ve Çin kıyılarından yaklaşık 100 mil (160 km) uzaklıkta bir adadır.
RUSYA-UKRAYNA KRİZİ BAĞLAMINDA ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Çin tarafından kınanmamış olması, Çin’in çekimser kalması Tayvan ile ilişkilendirilmesiyle mi ilgiliydi?
KOLEKTİF GÜVENLİK ANTLAŞMASI ÖRGÜTÜ (KGAÖ)
2002 Mayıs’ında, ortak güvenlik için atılan adımların sağlamlaştırılacağı yönünde sözlerin verildiği bir Kolektif Güvenlik Konseyi oturumunda, antlaşmaya uluslararası örgüt statüsünün verilmesi konusunda anlaşıldı.
İŞGALiN AĞIR BEDELİ: AFGANİSTAN
Afganistan’ın kıtalararası stratejik bir coğrafyada yer alması dönem dönem birçok devletin ilgisini bu bölgeye çekmiştir. 1979 yılında Ruslar tarafından tamamen işgal edildikten sonra bölge doğal olarak ABD’nin de dikkatini çekmiştir. 11 Eylül 2001 tarihinde ABD’deki İkiz Kulelere ve Pentagon’a karşı yapılan saldırının sonucunda Afganistan’da bulunan Usame Bin Ladin ve onun örgütü El Kaide’nin saldırıyı düzenlediği iddiası ile ABD tarafından işgal edilmiş ve terörizme karşı savaş başlatılmıştır.
ASALA TERÖR ÖRGÜTÜ
ASALA, paramiliter etnik bir terör örgütü ve ideolojilerini Marksizm – Leninizm ve Türk Düşmanlığı olarak belirlemiş kendi içinde zıt kutuplarını taşıyan bir örgüttür. Örgütün İngilizce açılımı ‘Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia’ Türk dilinde ise ‘Ermenistan’ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu’anlamına gelmektedir. Örgüt aktif olarak 1975-1994 yılları arasında etkinliğini korumuştur. Örgüt, Beyrutlu Ermeni Agop Agopyan ya da bilinen diğer bir adıyla ‘Harutün Tokaşyan’ tarafından, 1975 Lübnan İç Savaşı sırasında, Beyrut şehrinde, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi yardımı ile kurulmuştur.
QUAD VE ABD-ÇİN REKABETİNE YANSIMALARI
QUAD (Quadrilateral Security Dialogue) yani Dörtlü Güvenlik Diyaloğu ilk olarak 2007 yılında dönemin Japonya Başbakanı Shinzo Abe’nin daveti ile birlikte ASEAN Asya-Pasifik Forumu sırasında ülkelerin bir araya gelmesiyle oluşturuldu. Gayri resmi bir forum niteliği taşıyan bu görüşmelerde Japonya Başbakanı Shinzo Abe, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Hindistan Başbakanı Manmohan Singh ve Avustralya Başbakanı John Howard bir araya geldileR. Dörtlü’nün gündemi elbette ki Çin’in bölgede gittikçe artan etkinliğiydi. QUAD, Çin’in bölgede artan ekonomik ve kısmen de askeri etkinliğine bir cevap olarak görüldü. Ancak 2007’deki bu görüşmelerin ardından Avustralya’nın Çin baskısından çekinmesi sebebiyle QUAD, 2017 yılına kadar askıda kaldı.
DÜNYA SİYASETİNDE YENİ PERDE: THE LONGER TELEGRAM
Geçtiğimiz günlerde uluslararası ilişkiler araştırmacılarının dikkatini çeken önemli bir gelişme yaşandı. George Kennan’ın 1946 yılında ABD Dışişleri Bakanlığına gönderdiği ve SSCB yönetiminin endişe verici davranışlarını ele alan The Long Telegram adlı 8000 kelimelik raporun Çin’e karşı yazılan versiyonu ünlü araştırma kuruluşu Atlantic Council tarafından yayınlandı. Yazarı belli olmayan rapor, Atlantic Council tarafından “Çin jeopolitik stratejisinin bugüne kadarki en titiz incelemelerinden biri ve ABD’nin, yükselen yeni bir süper güce karşı nasıl politikalar üretmesi gerektiğine dair tavsiyeler veren olağanüstü yeni strateji belgesi.” olarak tanımlandı. Bu analiz yazısı kapsamında, The Longer Telegram; ABD’nin Çin’e karşı uyguladığı politikaları şekillendirebilir mi, raporun karar vericilere önerileri neler, Soğuk Savaş döneminde SSCB’ye uygulanan politikalar Çin’e karşı uygulanabilir mi, rapora karşı uzmanların eleştirileri neler, Çin küresel stratejisini hangi temellere dayandırıyor sorularının cevaplarını tartışacağız.
TÜRK DEVLETLERİ ARASINDA İŞ BİRLİĞİ: TÜRK KENEŞİ
Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan’ın kurucu üyeliğini yaptığı “Türk Dili Konuşan Ülkeler İş birliği Konseyi” 3 Ekim 2009 tarihinde Nahcivan’da imzalanan Nahcivan Anlaşması ile kurulmuştur. Ekim 2019’da gerçekleştirilen 7. Zirve sırasında Özbekistan tam üye konumuna gelmiştir. Macaristan ise 2018 yılında Kırgızistan’ın Cholpon-Ata şehrinde düzenlenen 6. Zirve sırasında gözlemci üye olmuştur. Üye olan ülkelerin Birleşmiş Milletler Anlaşması’nın amaç ve ilkelerini, uluslararası hukukun evrensel doktrinlerini de kabul etmişlerdir. Türk Keneşi esas itibariyle 1992 yılından bu yana “Türkçe Konuşan Devletler Devlet Başkanları Zirveleri” kongrelerinde ortak siyasi bir irade çatısında toplanmışlardır. Türk Keneşi 16 Eylül 2010 tarihinde resmi olarak kurulmuştur. “Türk Konseyi Zirveleri” olarak adı güncellenmiştir.
CHRISTCHURCH TERÖR SALDIRILARI
Göçmenler ve mülteciler için genel anlamda güvenli bir ülke olarak kabul edilen Yeni Zelanda’nın 400.000 nüfuslu Christchurch kentinde 15 Mart 2019 tarihinde 2 camiye silahlı saldırı düzenlendi. Saldırıyı gerçekleştiren kişinin Bretton Tarrant isminde, kendini ırkçı olarak tanımlayan bir Avustralya vatandaşı olduğu tespit edildi. Saldırının Cuma namazı kılmakta olan Müslümanları hedefleyen bir terör faaliyeti oluşu durumun sadece Yeni Zelanda içerisinde bir mesele olarak kalmasından çok tüm dünyayı ilgilendiren bir mesele haline getirmekteydi.
ÇEÇEN BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİ
Kuzey Kafkasya’nın otokton halkı olarak tabir edilen Çeçenler antik çağlardan bu yana Sunja ve Argun Irmakları arasında kalan bölgede ikamet etmektedir. Yazılı kaynaklardan ulaşılan bilgilere göre 1600’lü yıllarda Rusları ilk yenilgiye uğrattıkları yer olan Çeçen Aul köyünden adlarının geldiği bilinmektedir. Çeçenler kendi dillerinde “Çeçen” demek yerine “Nohçi veyahut Nahço” kavramlarını kullanmaktadır. Günümüzde Rusya Federasyonu’na bağlı özerk yapıya sahip Çeçen İçkerya Cumhuriyeti’nde yaşamaktadırlar. Kafkasya’da yaşayan halkların kaderi olarak birçok sürgün, savaş ve katliamla geçen tarihleri vardır.