Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Çin tarafından kınanmamış olması, Çin’in çekimser kalması Tayvan ile ilişkilendirilmesiyle mi ilgiliydi?
İŞGALiN AĞIR BEDELİ: AFGANİSTAN
Afganistan’ın kıtalararası stratejik bir coğrafyada yer alması dönem dönem birçok devletin ilgisini bu bölgeye çekmiştir. 1979 yılında Ruslar tarafından tamamen işgal edildikten sonra bölge doğal olarak ABD’nin de dikkatini çekmiştir. 11 Eylül 2001 tarihinde ABD’deki İkiz Kulelere ve Pentagon’a karşı yapılan saldırının sonucunda Afganistan’da bulunan Usame Bin Ladin ve onun örgütü El Kaide’nin saldırıyı düzenlediği iddiası ile ABD tarafından işgal edilmiş ve terörizme karşı savaş başlatılmıştır.
RUSYA’NIN EKONOMİK LİBERALLEŞMESİ
Rusya tarihi boyunca, inişli çıkışlı süreçler yaşamıştır. Bu inişli çıkışlı süreçlerin dönüm noktası; 1905, 1917 ve 1991’dir. Bu verilen tarihlerin ilki olan 1905 yılında siyasal olarak bir liberalleşme yaşanmıştır. Fakat, serfliğin de çözülmesiyle ekonomik çıkmaza giren Çarlık Rusya, Feodalizmden sıyrılarak 1917’de sosyalizm politikalarını benimsemiştir. Fakat Soğuk Savaş’ta Amerika Birleşik Devletleri’ne mağlup olan Rusya, bu yenilgiyi kabul ederek dünya küresel sistemine entegre olmuştur.
RUSYA’NIN BALKANLAR’DAKİ FAALİYETLERİ
16. Yüzyıldan itibaren emellerini büyütmek ve gerçekleştirmek için uğraşan Ruslar, bu doğrultuda güneye ve doğuya doğru yayılmayı hedeflemiştir. Özellikle Balkanlar, Rusya için stratejik bir öneme sahip olmuştur. Tarih boyunca bu bölgeye belirli bir politika izleyememesi ve 20. yüzyılda bölgede yaşanan sorunlara ve çatışmalarda aktif olmaması ve hala Balkanlar’a yönelik bir politika geliştirememesi, Rusya’nın Balkanlar’daki etkisini giderek kaybetmesine neden olmuştur. Ancak Balkan ülkelerinin son dönemde Batı’ya dönmesi Rusya’nın bu bölge ile ilgilenmesini sağlamıştır. Slav- Ortodoks kardeşliği, Boğazlara geçiş ve enerji güvenliği gibi birçok unsur Rusya için Balkanların önemi anlatılabilir. Bu çalışmada kısaca tarih boyunca Rusya’nın Balkanlar ile olan ilişkisi ele alınarak günümüzdeki durumu değerlendirilecektir.
RUSYA UKRAYNA KRİZİ
Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan kriz son zamanlarda dünya gündemin konuları arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Ukrayna’nın doğusunda bulunan Donbass bölgesinde Rusya taraftarları ile Ukrayna birlikleri arasında yaşanan çatışmalar, ateşkes ihlallerinin giderek artması bölgedeki gerilimi giderek arttırmıştır. İki devlet arasında yaşanan yüksek gerilim bölgede kaygılara yol açmaktadır. Bu iki devletin halkının çoğunluğu dilleri, kültürleri, inançları aynı iken son yıllarda yaşanan siyasi gerilimler sebebiyle birbirlerinden giderek uzaklaşmaktadır. Rusya ve Ukrayna arasında gerilime yol açan tarihsel süreç, güncel krizler ve son durum analiz edilecektir.
ÇEÇEN BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİ
Kuzey Kafkasya’nın otokton halkı olarak tabir edilen Çeçenler antik çağlardan bu yana Sunja ve Argun Irmakları arasında kalan bölgede ikamet etmektedir. Yazılı kaynaklardan ulaşılan bilgilere göre 1600’lü yıllarda Rusları ilk yenilgiye uğrattıkları yer olan Çeçen Aul köyünden adlarının geldiği bilinmektedir. Çeçenler kendi dillerinde “Çeçen” demek yerine “Nohçi veyahut Nahço” kavramlarını kullanmaktadır. Günümüzde Rusya Federasyonu’na bağlı özerk yapıya sahip Çeçen İçkerya Cumhuriyeti’nde yaşamaktadırlar. Kafkasya’da yaşayan halkların kaderi olarak birçok sürgün, savaş ve katliamla geçen tarihleri vardır.
SSCB SONRASI RUSYA FEDERASYONU’NUN GÜVENLİK DOKTRİNLERİ
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasından sonraki süreçte kurulan Rusya Federasyonu, kendisini çok kutuplu bir uluslararası sistem içinde bulmuş ve mirasını taşıdığı SSCB’nin ekonomik yüklerinden kurtulmaya çalıştığı kadar kendini yakın çevresinde güvence altına almaya da çalışmıştır. Burada öncelikle Rusya Federasyonu’nun ilk devlet başkanı olan Boris Yeltsin döneminde ‘Avrasyacı’ anlayış çerçevesinde uygulamaya konan, dönemin Dışişleri Bakanı’nın adıyla anılan Primakov Doktrini’ne değinilecek ve Rusya Federasyonu’nun, eski Sovyet coğrafyasındaki Bağımsız Devletler Topluluğu’na yönelik izlediği Yakın Çevre Doktrini’nden kısaca bahsedilecektir.
DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI İLE NATO: OLUŞUM SÜRECİ
NATO (North Atlantic Treaty Organization)’nun kuruluşunu anlamamız için dönem içerisindeki gelişmelere ve şartlara bakmak,; bunlara paralel olarak “gelişmeler ve şartlar NATO’yu nasıl meydana getirdi?” bağlamında analiz etmemiz gerekmektedir.
TÜRKİYE İÇİN DOĞU AKDENİZ MESELESİ
Doğu Akdeniz, geçmişten günümüze kadarki süreç boyunca Kıbrıs sorunu, Suriye iç savaşı ve Lübnan sorunu, Libya iç savaşı, Türkiye ve Yunanistan arasında yaşanan Ege’de karasuları, hava sahası, adaların silahsızlandırılması ve kıta sahanlığı sorunları gibi birçok sorunun merkezinde kalan bölge olarak, coğrafi açıdan da bölgeye sınırı olan Türkiye, İsrail, Mısır, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Yunanistan, Lübnan, Suriye ve Libya’nın aktif politika yürüttüğü alan olarak karşımıza çıkmaktadır.